Διαταραχές Ακουστικής Μνήμης σε Παιδιά: Τι Είναι και Πώς Αντιμετωπίζονται

Τι Είναι η Ακουστική Μνήμη;

Η ακουστική μνήμη είναι η ικανότητα να λαμβάνουμε, διατηρούμε και ανακαλούμε ακουστικές πληροφορίες. Απαραίτητη για:

• Κατανόηση προφορικού λόγου

• Εκμάθηση λέξεων και ορθογραφίας

• Ακολούθηση οδηγιών

• Ανάγνωση και φωνολογική επίγνωση

Η ακουστική μνήμη αποτελεί υποσύστημα της εργαζόμενης μνήμης (working memory), κυρίως μέσω του φωνολογικού βρόχου (phonological loop) κατά το μοντέλο Baddeley (2000).

Πώς Εκδηλώνονται οι Δυσκολίες;

Παιδιά με διαταραχές ακουστικής μνήμης μπορεί να:

• Ξεχνούν οδηγίες (ιδίως πολύβημα ή πολυσταδικές)

• Δυσκολεύονται στην ανάκληση λεκτικών πληροφοριών (π.χ. τραγούδια, αριθμοί)

• Έχουν φτωχή ακουστική διάκριση ή φωνολογική ενημερότητα

• Παρουσιάζουν καθυστέρηση στην ανάγνωση ή τη γραφή

Η διαταραχή μπορεί να συνυπάρχει με ΔΕΠΥ, ΔΑΦ ή ειδική γλωσσική διαταραχή (DLD).

Σύγχρονες Παρεμβάσεις (Evidence-Based)

1. Auditory Memory Training

Στοχευμένη εξάσκηση μέσω:

Επανάληψης ακουστικών ακολουθιών (π.χ. ψηφίων, λέξεων)

Χρήση εργαλείων όπως HearBuilder® και Fast ForWord®

✅ Ενίσχυση φωνολογικής μνήμης

2. Chunking / Ομαδοποίηση Πληροφορίας

Διδασκαλία τεχνικών για ομαδοποίηση ή νοητική κατηγοριοποίηση (π.χ. "Φέρε μου τα κόκκινα παιχνίδια και μετά τις μπάλες").

✅ Βελτιώνει την προσληπτική ικανότητα και ανάκληση.

3. Καθυστέρηση Εκφοράς / Rehearsal Strategies

Εκπαίδευση του παιδιού να επαναλαμβάνει εσωτερικά (ή ψιθυριστά) αυτό που άκουσε πριν ενεργήσει.

Ενίσχυση εργαζόμενης μνήμης

4. Οπτική Υποστήριξη

Συνδυασμός προφορικού και οπτικού ερεθίσματος (π.χ. εικόνες, κάρτες)

✅ Μειώνει το ακουστικό φορτίο, υποστηρίζει παιδιά με ακουστικό υπερφόρτωμα.

5. Μνήμη σε Πλαίσιο – Contextual Auditory Memory

Εκμάθηση πληροφοριών μέσα από ιστορίες ή διαλόγους.

✅ Ενισχύει τη λειτουργική ανάκληση.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Baddeley, A. (2000). The episodic buffer: A new component of working memory. Trends in Cognitive Sciences.

Montgomery, J. (2002). Examining the phonological working memory performance of children with SLI. Applied Psycholinguistics.

Gathercole, S.E. & Alloway, T. (2008). Working Memory and Learning: A Practical Guide for Teachers.

Gillam, R. & Gillam, S. (2006). Repetition-Based Intervention for Children with Language Impairment.

HearBuilder® Program: https://www.hearbuilder.com